เขียนโดย : ชุติปัญโญ
"เมื่อเรากล้าที่จะอยู่กับความเหงาแล้วศึกษาด้วยความรู้สึกที่จะอยู่กับสิ่งที่เกิดขึ้นด้วยความเข้าใจจากสิ่งที่เคยเป็นความพร่ามัวทางความรู้สึกก็จะกลายเป็นความแจ่มชัดที่ชวนให้ใจเข้าไปสัมผัส และดื่มด่ำความสงบเย็นที่ยิ้มรับอย่างผู้มีไมตรีต่อกัน"
ชีวิตที่ใฝ่หาความสุขและความสำเร็จของคนเรา ทุกความรู้สึกล้วนถูกฉาบทาไว้ด้วยความหวังว่า ชีวิตจะต้องดีขึ้นกว่าเดิมเสมอ เป็นเหมือนการสร้างกฎเกณฑ์ให้กับตัวเอง เพื่อทำให้เรารู้สึกอยากมีชีวิตอยู่ต่อ และสู้กับสิ่งที่คิดว่าเป็นปัญหาเพื่อไขว่คว้าเป้าหมายที่ใจเรียกร้อง มาเป็นสมบัติของตัวเองให้ได้
แต่หากชีวิตราบเรียบและสวยงามดั่งเส้นทางที่โรยด้วยกลีบกุหลาบ ผู้คนบนโลกใบนี้ก็คงไม่ต้องโหยหาความสุข เพื่อกลบความทุกข์ที่ถาโถมเข้ามาแต่อย่างใด แต่เพราะความจริงสอนเราไว้ว่า ไม่มีอะไรได้มาง่าย ๆ ทุกอย่างต้องผ่านการเคี่ยวกรำอย่างหนัก สิ่งที่เป็นของรักจึงจะอยู่กับเราได้นาน ๆ
ในบรรดาสิ่งที่เราเรียกว่าความสุขนั้น มีรายละเอียดที่ซับซ้อนอยู่ในทุกเรื่องหากไร้ความเข้าใจ แต่เมื่อใดที่เราได้เรียนรู้ในสิ่งที่เกิดขึ้น มีใจที่พร้อมจะยอมรับทั้งในเงื่อนไขที่เป็นดั่งหวังและไม่ได้ดั่งที่ใจต้องการ ทุกอย่างก็จะกลายเป็นเรื่องง่าย ๆ อย่างน่าอัศจรรย์
แต่ไม่ว่าจะเป็นเรื่องง่ายหรือเรื่องยุ่งที่ชวนให้ปวดหัว ทุกคำตอบของความรู้สึกที่เราได้รับ ล้วนมาจบลงที่ "การมีใจคอยรับรู้สิ่งที่เกิดขึ้นเสมอ" ใจจึงเป็นต้นธารของการทำให้เรา "รู้สึกสุขและทุกข์" เป็นลำดับแรกของการมีชีวิตอยู่ และคอยเฝ้ารับรู้การกระทำที่เราเป็นผู้ลงมือ
ในรายละเอียดของสิ่งที่ผ่านเข้ามาในชีวิตเพื่อให้เราได้เรียนรู้ แล้วทำให้ก้าวไปสู่สิ่งที่เรียกว่าความสุขนั้น มีการบ้านอยู่ข้อหนึ่งที่คนเรามักมองข้ามไป นั่นก็คือ "ความเหงาที่เกิดขึ้นกับชีวิตของเรา"
"ความเหงา" เป็นความรู้สึกที่ก่อให้เกิดความอ้างว้างในใจ ทำให้เรารู้สึกไม่มั่นใจในการมีชีวิตอยู่ หวาดกลัวที่จะเผชิญหน้ากับสิ่งที่เข้ามาปะทะ กระทั่งกลายเป็นความไม่เชื่อมั่นที่จะมีชีวิตอยู่อย่างมีความสุขในแบบฉบับของตัวเอง
เราจึงเพียงแค่ว่ามีชีวิตอยู่เพื่ออะไรก็ไม่รู้ ทุกความรู้สึกล้วนเจือปนไปด้วยความสับสน แต่ก็ต้องยอมทนที่จะอยู่ให้ได้แม้จะรู้สึกหวาดหวั่นต่อการเดินทางของชีวิตที่รออยู่ข้างหน้า แต่หากเราตั้งสติได้ แล้วพิจารณาความเหงาที่เกิดขึ้นในใจ เราจะเห็นถึงมุมมองของความสุข ที่ความเหงามอบให้แก่เราอย่างน่าทึ่ง เพราะในความรู้สึกอ้างว้างที่เราหวาดกลัวนั้น กลับมีความสงบเย็นรอให้เราเข้าไปสัมผัส เป็นความงามที่แอบอยู่ข้างหลังความเหงา เป็นความกล้าที่เกิดขึ้นท่ามกลางความหวาดหวั่น
เพราะเมื่อเรากล้าที่จะอยู่กับความเหงา แล้วศึกษาด้วยความรู้สึกที่จะอยู่กับสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างเข้าอกเข้าใจ จากสิ่งที่เคยเป็นความพร่ามัวทางความรู้สึก ก็จะกลายเป็นความแจ่มชัดที่ชวนให้ใจเข้าไปสัมผัส และดื่มด่ำความสงบเย็นที่ยิ้มรับอย่างผู้มีไมตรีต่อกัน
พระพุทธเจ้า ก่อนที่พระองค์จะได้รับรสแห่งธรรมอันเลิศ พระองค์ก็ต้องผ่านด่านความเหงาของจิตมาก่อน พระองค์ต้องผ่านความรู้สึกไม่เชื่อมั่นที่จะก้าวไปสู่ภาวะที่สงบไร้กิเลสต้องต่อสู้กับความกลัวอยู่เป็นเวลานาน ก่อนที่จะพ้นผ่านมันไปได้
แม้หากเป็นคนทั่วไป อาจยอมถอดใจแล้วเดินหนีจากความรู้สึกว้าเหว่เช่นนี้ แต่พระพุทธองค์กลับมองว่า ในความเหงาเดียวดายมีความสงบรอให้เข้าไปจับจองเป็นเจ้าของ พระองค์จึงเพียรที่จะศึกษาความรู้สึกอ้างว้างนั้น เพื่อที่จะอยู่กับความรู้สึกเปลี่ยวเหงาอย่างผู้เป็นนาย ชีวิตของเราก็เช่นเดียวกัน บ่อยครั้งที่เราเรียกหาความสงบสุขมาสู่ชีวิต แต่ก็มักกะเกณฑ์ความสุขนั้นผิดพลาดไป แทนที่จะมีความรู้สึกดีกับชีวิตที่สงบร่มเย็น ไร้การปรุงแต่งทางจิต แต่เรามักเดินผ่านเลยไป แล้วคว้าความกลุ้มใจมาเป็นเพื่อนแทนโดยที่เข้าใจว่านั่น คือความสุขแท้ที่ชีวิตควรมี
เมื่อมองให้เห็นถึงกลไกของใจที่เรียกหาความสุข ทว่ากลับเปลี่ยนเป็นความทุกข์ที่เราต้องรับผล ก็กล่าวได้ว่า เพราะเรารู้สึกกลัวความเหงาที่เกิดขึ้นกับใจเรา ไม่เชื่อมั่นว่าจะอยู่คนเดียวได้ เราจึงพยายามสร้างเงื่อนไขในการกอดรัดปัญหาต่าง ๆ เอาไว้ โดยเข้าใจว่ามันคือสิ่งที่ช่วยทำให้เราไม่รู้สึกกลัวที่จะมีชีวิตอยู่
แต่เมื่อเรากล่าวอ้างว่าชีวิตเป็นของเรา ตัวเราจึงควรเรียนรู้ที่จะมีชีวิตอยู่อย่างผู้เป็นเจ้านายของปัญหา ควรเปิดใจที่จะศึกษาความเหงาที่เป็นเงาของใจ เพื่อปรับเปลี่ยนให้เกิดเป็นความสงบงามทางความรู้สึก แล้วก้าวข้ามไปสู่ภาวะที่ไร้ทุกข์ เพราะมีความรู้เท่าทันมาเป็นเกราะป้องกันความอ้างว้างที่จะมาเยือน ทำให้เราไม่รู้สึกว่าความเหงาน่ากลัวอีกเลย หนำซ้ำจะขอบคุณความเหงาที่เกิดขึ้นอีกต่างหาก เพราะถ้าไม่มีความรู้สึกนี้มาคอยทดสอบใจเรา สติปัญญาที่มีอยู่ ก็คงทำได้แค่คนฉลาดที่ยืนอยู่ห่าง ๆ โดยไม่มีโอกาสได้ทำหน้าที่ให้คำปรึกษา และปกป้องตัวเราแต่อย่างใด
แต่เมื่อใดที่ใจได้ให้โอกาสแก่ปัญญาเข้ามามีบทบาทในการดูแล ด้วยการรู้จักปรับท่าทีของความเหงาที่เกิดขึ้นทางความรู้สึก ให้กลายเป็นความรู้เท่าทันอารมณ์ที่เข้ามากระทบ ความเหงาก็จะถูกนำพาปู่ความสงบ โดยมีติปัญญาคอยรักษา เพื่อไม่ให้อารมณ์ที่ก่อให้เกิดปัญหาวิ่งเข้ามาปองร้าย แล้วทำให้เราต้องบาดเจ็บเพราะมัน
ปัญญาจะทำหน้าที่ช่วยปรับความสมดุล ให้อยู่ในจุดที่ชีวิตควรดำรงอยู่ ช่วยดูแลทุกอย่างให้เดินทางตามครรลองที่ชีวีนี้ควรเป็นไป ความสุขจะไม่ใช่เรื่องยากที่จะคว้ามาครอง เพราะเรามีความเข้าใจมาคอยจับจอง และเป็นเจ้าของอย่างผู้มีธรรมคอยดูแล
เราควรรู้จักที่จะขอบคุณความเหงาที่เกิดขึ้นในใจเรา..
เพราะความเหงา เราจึงเรียนรู้ที่จะปลุกตัวเองให้กล้าที่จะเดินข้ามผ่านไปสู่ความร่าเริงแจ่มใส เพราะความเหงา เราจึงเรียนรู้ที่จะแสวงหามิตรที่ดีพร้อมมาคอยเป็นที่ปรึกษา เพื่อให้ชีวิตได้มีโอกาสค้นหาสิ่งที่ทำให้ตัวเรามีคุณค่ามากกว่าเดิม เพราะความเหงา เราจึงเรียนรู้ที่จะอยู่คนเดียวได้อย่างผู้เข้าใจในความจริงของอารมณ์ที่มากระทบ แล้วไม่ทุกข์เพราะมัน เพราะความเหงา เราจึงได้พบกับความรู้ตื่นเบิกบาน ที่มาจากการตื่นตัวที่จะศึกษา สิ่งที่เราไม่เคยเห็นคุณค่าของมันความเหงาหรือความเดียวดาย จึงเป็นมากกว่าปัญหาที่ทำให้เราต้องรู้สึกหวาดหวั่น เพราะมันคือจุดเริ่มต้นที่ทำให้เราได้เรียนรู้ที่จะสร้างปัญญา เพื่อมาช่วยรักษาชีวิตให้หายจากโรคหวาดกลัวตัวเอง
ขอบคุณความเหงา ที่ทำให้เราได้รู้จักตัวเอง ขอบคุณความเหงา ที่ทำให้เรารู้คุณค่าของความตื่นรู้ ขอบคุณความเหงา ที่ทำให้เราไม่รู้สึกหดหู่ เมื่อต้องอยู่กับความเดียวดายเพียงลำพังขอบคุณ...
วางแผนแต่งงาน ชุดแต่งงาน เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับงานแต่งงาน คลิกเลย
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
หนังสือ : แค่ปัญหาตบหน้า ไม่ได้ "ฆ่า" เราสักหน่อย
